मुगुमा छायानाँथको छायाँ

मुगु । कर्णाली प्रदेशकै प्रशिद्ध तिर्थस्थल मुगुको छायाँनाथ धाममा तिर्थयात्रा प्रारम्भ भएको छ ।

छायाँनाथ दर्शन गर्नको लागि बिगत देखि अहिलेसम्म तिर्थालुको लर्को लाग्ने गरेको छ । छिमेकी राष्ट भारत तिब्बत बाट नआए पनि छिमेकी जिल्ला मुगु सहित हुम्ला, जुम्ला, कालिकोट, दैलेख, बाजुरा, डोल्पा, लगायत जिल्लाबाट धामी, झाँक्री सहित तिर्थालु जनैपूर्णीमामा छायाँनाथ दर्शन गर्न लर्को नै लाग्ने गरेका छन् । जनपूर्णीमामा नसकिदा सम्म गमगढीदेखि माथि छायाँनाथ सम्म तिर्थालुको बाटोमा लर्को देखिने गरेको छ ।

छायाँनाथको पदमार्ग बिशेष गरेर मुगु गमगढी बजारदेखि मुगु कर्णाली नदीको किनारै किनार भएर छायाँनाथ धामसम्म पुग्न सकिन्छ । गमगढी बजारदेखि छायाँनाथ धाम सम्म पुग्न बिस्तारै हिडदा तीन दिन र छिटो हिडनेलाई दुई दिनमै पुग्न सकिन्छ ।

छायाँनाथ धाम जाँदा गमगढी, बजार, घाट, भट्टडाडी गाउँ, लुम्स, छाइल, माग्री, पुलु, तिहारबगर, चितै कुना, चितै गाउँ बाट छायाँनाथ पुग्न सकिन्छ । तिहारबगरबाट कोही किम्री परलोक हुदै छायाँनाथ पुग्ने गरेका छन भने कोही चितै गाउँ भएर जाने गरेका छन् । जता बाट गएपनि पदमार्ग उस्तै हो । गमगढी देखि चितै गाउँसम्म बीच बाटोमा होटलको सुबिधा भएको हुँदा तिर्थयात्रा गर्नेलाई खान बस्न असहज भने हुदैन ।

प्रशिद्ध छायाँनाथ दर्शन गर्न जाने तिर्थयात्रीहरुले गमगढी बजार देखि आबश्यक समान सुरक्षित तरिका बाटै लैजादा सजिलो हुने गरेको छ । त्यहाँ किन्न नपाइने भएकोले बजार क्षेत्रबाटै किनेर लैजादा उपयुक्त मानिन्छ ।

टेन्ट, सिलिपिङ ब्यक, छाता, रेनकोट, बिष्कुट, सातु, चाउचाउ, चिउरा, जुस, घण्ट, धजा, फुल, अक्षेता, लगायत खानेकुरा बोकेर लैजादा सजिलो हुन्छ । छायाँनाथ जाँदा उकालो चढनुपर्ने भएकोले लेक लाग्ने हुँदा अमिलो खाने कुरा सहित लेक लाग्ने औषधि समेत बोकेर जाँदा सजिलो हुन्छ ।

समुद्री सतहदेखि करिव ४५ सय मिटर उचाईमा छायाँनाथ घाम पर्ने गरेको छ । उक्त उचाई हिमरेखा नै मानिन्छ । असार साउन महिनासम्म पनि छायाँनाथको माथिल्लो भागमा हिउ नै जमेको देखिन्छ । त्यहाँ चिसो पनि उत्तिकै हुने गरेको छ ।

छायाँनाथ वरपर ढुंगे मन्दिर, चुन बुकी, बिभिन्न रंगका हिमाली फुल देख्न पाइन्छ । छायाँनाथमा पुगेपछि थकान सबै मेटिने र निकै आनन्द तथा शरिर फूर्तिलो हुने गर्दछ । शिबजीको तपले गर्दा तिर्थालुलाई कुनै चोटपटक लाग्दैन तिर्थालु बिरामी पनि हुदैनन भन्ने भनाई छ ।

प्राचिनकालमा शिब शक्तिले झिंगा उत्पादन गरी महादेवले बोकेको सत्यदेवीको सम्पूर्ण अंग छायाँनाथमा पतन भएको हुँदा त्यस ठाउँलाई छायाँनाथ तीर्थस्थल घामको रुपमा परिचित हुन गएको छ ।

छिमेकी राष्ट भारतमा बद्रीनाथ, केदारनाथ, छन् भने मुगुमा छायाँनाथ पर्दछ । छायाँनाथ दर्शन नै पबित्र मानिने गरेको छ । छायाँनाथमा ठूलो शिबको शक्ति भएको छायाँनाथका पुजारी लक्ष्मी प्रसाद चौलागाई भन्छन् । छायाँनाथमा तिर्थालुले मागेको बर प्राप्त हुन्छ निसन्तान ब्यक्ति छायाँनाथमा पुगेर बर माग्दा शन्तान प्राप्त हुने पुजारीको भनाई छ ।